รู้จัก Yandex เสิร์ชเอนจินอันดับหนึ่งของรัสเซีย

เมื่อพูดถึงเสิร์ชเอนจินยักษ์ใหญ่ คงไม่มีใครคิดว่าจะมีประเทศไหนที่ Google ไม่ได้เป็นที่หนึ่ง แต่กลับกัน ที่รัสเซียกลับมีปรากฏการณ์น่าสนใจ เมื่อ Yandex คือเสิร์ชเอนจินที่สามารถครองใจผู้ใช้ชาวรัสเซียได้มากกว่า ดังนั้น ในวันนี้ Sixtygram จะขออาสาพาคุณไปทำความรู้จักกับ Yandex เสิร์ชเอนจินอันดับหนึ่งของรัสเซียให้มากขึ้นกัน

จุดกำเนิดของ Yandex

ย้อนกลับไปปี 1997 อาร์คาดี โวลอซ(Arkady Volozh) และ อิลยา เซกาโลวิช(Ilya Segalovich) สองหนุ่มชาวรัสเซียได้ก่อตั้ง Yandex ขึ้น โดยชื่อนี้มาจากการผสมคำว่า “Search” และ “Index” พร้อมทั้งแทรกตัวอักษรรัสเซีย “Ya” (Я) ซึ่งแปลว่า “ฉัน” ผสมกันเข้าไปจนกลายเป็นคำออกเสียงว่า Yandex(ภาษารัสเซีย Я́ндекс) นั่นเอง ซึ่งใครจะคิดว่าโปรเจกต์เล็กๆ นี้ จะเติบโตจนกลายเป็นบริษัทเทคโนโลยี Yandex internet group ซึ่งยิ่งใหญ่ที่สุดของรัสเซียในปัจจุบัน

จากจุดเริ่มต้นเล็กๆ นี้ Yandex ได้เติบโตอย่างก้าวกระโดด จนกระทั่งเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ NASDAQ ในปี 2011 ภายใต้สัญลักษณ์ YNDX และในปี 2018 นั้น Yandex สามารถทำรายได้ทั่วโลกถึงเพิ่มขึ้น 20% จากปีก่อนหน้า

Yandex ในตลาดเสิร์ชเอนจิน

ในแง่ของเสิร์ชเอนจิน แม้ว่า Google จะครองความเป็นผู้นำด้วยส่วนแบ่งตลาดโลกถึง 92% แต่ในประเทศรัสเซียกลับมีปรากฏการณ์ที่น่าสนใจ เมื่อ Yandex เสิร์ชเอนจินท้องถิ่นสามารถครองใจผู้ใช้ชาวรัสเซียได้มากกว่า กล่าวคือ Yandex มีส่วนแบ่งตลาดสูงถึง 71.53% เทียบกับ Google ที่มีเพียง 27.3% ในรัสเซีย

ความสำเร็จนี้ไม่ได้เกิดขึ้นเพียงเพราะความบังเอิญ แต่เป็นผลมาจากความเข้าใจในภาษาและวัฒนธรรมท้องถิ่นอย่างลึกซึ้ง โดยเฉพาะการออกแบบของ Yandex ที่รองรับภาษารัสเซียที่มีความซับซ้อนสูง ทั้งการผันคำที่มีได้ถึง 20 แบบ และระบบคำนามที่แบ่งเป็น 3 เพศ ทำให้ Yandex สามารถแสดงผลการค้นหาที่แม่นยำและตรงใจผู้ใช้มากกว่า และเนื่องด้วยการสนับสนุนจากรัฐบาลรัสเซียซึ่งมีข้อตกลงพิเศษในการให้ผู้ใช้ Android เลือกเสิร์ชเอนจินในรัสเซียเริ่มต้นเป็นตัว Yandex เสมอ อันสอดคล้องกับนโยบายความมั่นคงทางไซเบอร์ของประเทศ

อย่างไรก็ดี อิทธิพลของ Yandex นั้นไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในรัสเซีย แต่ยังแผ่ขยายไปยังประเทศรอบข้างที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียตอีกด้วย โดยครองอันดับ 2 ของเสิร์ชเอนจินที่รองจาก Google ในเบลารุส (22.38%), คาซัคสถาน (21.88%) และทาจิกิสถาน (15.12%) สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของภาษาและวัฒนธรรมรัสเซียในภูมิภาคใกล้เคียง ทำให้แม้ในระดับโลก Yandex จะมีส่วนแบ่งเพียง 0.5% และอยู่ในอันดับ 5 รองจาก Google, Bing, Yahoo และ Baidu แต่ก็นับได้ว่า Yandex ประสบความสำเร็จอย่างสูงสำหรับเสิร์ชเอนจินที่เริ่มต้นจากการให้บริการในประเทศเดียว

สำหรับนักการตลาดและเจ้าของธุรกิจที่สนใจตลาดรัสเซีย การทำ SEO บน Yandex จึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม แม้หลักการพื้นฐานจะคล้ายกับ Google แต่ Yandex มีความพิเศษที่แตกต่าง เช่น การยังคงให้ความสำคัญกับ Meta Keywords Tag ในการจัดอันดับ การให้น้ำหนักกับลิงก์น้อยกว่าเพื่อป้องกันการสแปม และการให้ความสำคัญกับการกำหนดเป้าหมายตามภูมิศาสตร์ที่แตกต่างกัน การเข้าใจความแตกต่างเหล่านี้จะช่วยให้สามารถวางกลยุทธ์การตลาดดิจิทัลในตลาดรัสเซียได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ในขณะที่การแข่งขันบน Yandex อาจน้อยกว่าและมีต้นทุนที่ต่ำกว่าเมื่อเทียบกับ Google ทำให้เป็นโอกาสที่น่าสนใจสำหรับธุรกิจที่ต้องการเจาะตลาดรัสเซียและประเทศใกล้เคียง ดังนั้น หากคุณกำลังมองหาโอกาสทางธุรกิจในตลาดรัสเซีย การทำ SEO บน Yandex ถือเป็นกลยุทธ์สำคัญที่แบรนด์ของคุณควรพิจารณา

วิธีใช้ Yandex

การใช้งาน Yandex นั้นไม่ได้ยุ่งยากอย่างที่หลายคนคิด แม้จะเป็นเสิร์ชเอนจินจากรัสเซีย แต่ Yandex นั้นมีรูปแบบการใช้งานที่คุณนั้นคุ้นเคยไม่ต่างจาก Google ที่ในไทยเราใช้กันมากนัก 

1. ผู้ใช้สามารถเข้าถึง Yandex ได้ผ่านเว็บไซต์ yandex.com(ภาษาอังกฤษ-ENG) หรือ ya.ru(ภาษารัสเซีย-RU)
2. เมื่อเข้าสู่หน้าเว็บไซต์คุณจะพบกับช่องค้นหาทันที เพียงพิมพ์คำที่ต้องการค้นหาและกดปุ่ม Enter 
3. Yandex จะแสดงผลลัพธ์ที่เกี่ยวข้องทั้งเว็บไซต์ รูปภาพ วิดีโอ แผนที่ และตัวแปลภาษา อ้างอิงตามคำค้นหา(Keyword)ของคุณ

นอกเหนือจากการค้นหาพื้นฐาน Yandex ยังมีบริการอื่นๆ ที่น่าสนใจและใช้งานง่ายไม่แพ้กัน เช่น

Yandex 360: บริการอีเมลที่มาพร้อมพื้นที่จัดเก็บข้อมูล(Yandex Disk)และระบบกรองสแปมที่มีประสิทธิภาพ

Yandex Maps: ที่ให้บริการแผนที่และระบบนำทางที่แม่นยำ โดยเฉพาะในพื้นที่รัสเซียและประเทศใกล้เคียง 

Yandex Translate: ตัวช่วยแปลภาษาที่สามารถแปลภาษากว่า 90 ภาษา

Yandex Games: แคตตาล็อกเกมส์จำนวนมหาศาลที่เปิดให้เล่นฟรีผ่านเว็บไซต์(มีภาษาไทย)

สิ่งที่น่าประทับใจของ Yandex คือการผสานการทำงานระหว่างบริการต่างๆ เข้าด้วยกันอย่างไร้รอยต่อ เมื่อคุณสมัครบัญชี Yandex คุณสามารถใช้งานทุกบริการผ่านการล็อกอินครั้งเดียว(Single Sign-On) ทำให้การสลับไปมาระหว่างบริการต่างๆ เป็นไปอย่างสะดวก เช่น คุณสามารถค้นหาร้านอาหารผ่าน Yandex Search ดูตำแหน่งและเส้นทางใน Yandex.Maps จากนั้นเรียกรถผ่าน Yandex.Taxi เพื่อเดินทางไปยังร้านได้ทันที หรือหากคุณได้รับอีเมลที่มีที่อยู่แนบมา ก็สามารถเปิดดูในแผนที่ได้ด้วยคลิกเดียว

Yandex นั้นให้บริการอย่างครบวงจร

ด้วยความที่ Yandex ได้พัฒนาบริการที่ครอบคลุมทุกด้านของชีวิตดิจิทัลให้แก่ชาวรัสเซีย อันได้แก่

Yandex.Translate: ตัวช่วยแปลภาษาที่สามารถแปลภาษากว่า 90 ภาษา
Yandex.Games: แคตตาล็อกเกมส์ที่เปิดให้เล่นฟรีผ่านเว็บไซต์
Yandex.Direct: ธุรกิจโฆษณาออนไลน์ ครองส่วนแบ่งตลาด 61%
Yandex.Mail: สำหรับรับส่งอีเมล
Yandex.Maps: สำหรับระบบนำทางและแผนที่ออนไลน์
Yandex.Market: แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซที่มีผู้ใช้งานประจำ 19 ล้านบัญชีต่อเดือน
Yandex.Taxi: บริการเรียกรถที่ครองส่วนแบ่งตลาด 60% จนทำให้ Uber ต้องยอมขายกิจการในรัสเซีย
Yandex.Music และ Yandex.Video: แพลตฟอร์มความบันเทิงที่มีผู้ใช้งานรวม 4.3 ล้านบัญชี
Alice ผู้ช่วยอัจฉริยะที่เข้าใจภาษารัสเซีย 
และอื่น ๆ

นอกจากนี้ Yandex ยังพัฒนาเทคโนโลยีบ้านอัจฉริยะ ระบบวิเคราะห์แอปพลิเคชัน ระบบจัดการข้อมูล และเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ จนกลายเป็นระบบนิเวศดิจิทัลที่ครบวงจรสำหรับชาวรัสเซีย

โดยปัจจุบัน การค้นหาด้วยเสียงผ่าน Alice คิดเป็น 20% ของการค้นหาทั้งหมดบน Yandex เลยทีเดียว ทั้งนี้ Yandex ยังได้ขยายการให้บริการครอบคลุมธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอินเทอร์เน็ตมากกว่า 70 ประเภทในปัจจุบัน

อย่างไรก็ดีแม้ Yandex นั้นจะประสบความสำเร็จอย่างมากในรัสเซีย หากแต่ Yandex ก็ยังต้องเผชิญกับความท้าทายสำคัญจากผลกระทบจากการอ่อนค่าของเงินรูเบิลจากการถูกคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจ และข้อกังวลด้านความมั่นคงของรัฐบาล ทำให้ต้องปรับโครงสร้างการถือหุ้น โดยจำกัดสัดส่วนผู้ถือหุ้นรายเดียวไม่เกิน 10% และผู้ถือหุ้นต่างชาติรวมกันไม่เกิน 50% ในปัจจุบัน