นิเทศศาสตร์ คืออะไร ?
นิเทศศาสตร์ (Communication Arts) หรือที่เราเรียกกันว่า คอมอาร์ต(Comm-arts) คือศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับการสื่อสารในทุกรูปแบบ ทั้งในแง่ทฤษฎีและการปฏิบัติ โดยมุ่งเน้นการถ่ายทอดข้อมูล ความคิด และอารมณ์ระหว่างบุคคลหรือกลุ่มคน นิเทศศาสตร์ให้ความสำคัญกับองค์ประกอบหลักของการสื่อสาร ได้แก่ ผู้ส่งสาร สาร สื่อ และผู้รับสาร ครอบคลุมทั้งการสื่อสารระหว่างบุคคลและการสื่อสารมวลชน ผ่านช่องทางต่างๆ เช่น การผลิตสื่อสิ่งพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ ภาพยนตร์ งานสื่อผสมและสื่อดิจิทัล นอกจากนี้ยังศึกษาผลกระทบของการสื่อสารต่อสังคม วัฒนธรรม และพฤติกรรมของมนุษย์อีกด้วย
โดยทั่วไป ในหลักสูตรของการศึกษานิเทศศาสตร์นั้นครอบคลุมหลากหลายสาขาวิชา เช่น การสื่อสารมวลชน การประชาสัมพันธ์ การโฆษณา การตลาด การสื่อสารองค์กร วารสารศาสตร์ การผลิตสื่อ และการสื่อสารดิจิทัล ผู้เรียนจะได้ศึกษาทั้งภาคทฤษฎีและฝึกปฏิบัติในการวิเคราะห์กลุ่มเป้าหมาย การออกแบบสาร การเลือกใช้อุปกรณ์สำหรับสื่อที่เหมาะสม และการประเมินผลการสื่อสาร นอกจากนี้ยังมีการเรียนรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีการสื่อสารสมัยใหม่ ทั้งเครื่องมือในการผลิตสื่อ จริยธรรมในการสื่อสาร และการพัฒนากลยุทธ์การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพในบริบทต่างๆ เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการทำงานในอุตสาหกรรมสื่อและการสื่อสารออนไลน์(Digital Communication)ที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
เรียนนิเทศศาสตร์ ที่ไหนดี?
สำหรับนักเรียนที่กำลังพิจารณาว่าควรเลือกเรียนนิเทศศาสตร์ที่ไหนดี? การตัดสินใจว่าจะเรียนที่ไหนจะดีที่สุดนั้นขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ความสนใจเฉพาะทางของผู้เรียน หลักสูตรที่เปิดสอน ชื่อเสียงของสถาบัน สิ่งอำนวยความสะดวกและอุปกรณ์การเรียนการสอน รวมถึงโอกาสในการฝึกงานและการทำงานในอนาคต ซึ่งในประเทศไทยมีสถาบันการศึกษาหลายแห่งที่เปิดสอนหลักสูตรนิเทศศาสตร์ ทั้งมหาวิทยาลัยรัฐบาลและเอกชน ซึ่งแต่ละแห่งก็มีจุดเด่นที่แตกต่างกันไป
สิ่งสำคัญและข้อควรทราบก่อนเกี่ยวกับการเลือกเรียนนิเทศศาสตร์ในไทย คือ
1. เข้าใจความหลากหลายของสาขาวิชา
ทุกมหาวิทยาลัยในไทยแต่ละคณะจะมีภาควิชาหรือสาขาไม่เท่ากัน ซึ่งบางแห่งอาจมีสาขาย่อยมากกว่า ในขณะที่บางแห่งอาจมีสาขาหลักเพียงไม่กี่สาขา ดังนั้น ผู้สนใจเรียนต่อควรพิจารณาว่าสาขาที่ตนสนใจมีเปิดสอนในมหาวิทยาลัยที่กำลังพิจารณาหรือไม่เป็นอันดับแรก
2. ความแตกต่างของหลักสูตร
ทุกมหาวิทยาลัยในแต่ละคณะจะมีสาขาไม่เหมือนกันทั้งหมด แม้จะมีชื่อคล้ายกัน โดยมีประเด็นที่ควรพิจารณาดังนี้
- บางสาขาของแต่ละมหาวิทยาลัยอาจจะเรียนคล้ายกัน แต่ไม่ได้เรียนเหมือนกันทั้งหมด เช่น สาขาการโฆษณาในมหาวิทยาลัย A อาจเน้นการสร้างสรรค์ ในขณะที่มหาวิทยาลัย B อาจเน้นการวางแผนสื่อ
- ชื่อสาขาเดียวกันก็ไม่ได้แปลว่าเรียนคล้ายกันเสมอไป เช่น สาขาสื่อดิจิทัลในบางมหาวิทยาลัยอาจเน้นการผลิตคอนเทนต์ ขณะที่บางแห่งอาจเน้นการวิเคราะห์ข้อมูล
- ชื่อสาขาต่างกัน อาจจะเรียนคล้ายกันได้ในบางกรณี เช่น สาขาการสื่อสารการตลาดและสาขาการโฆษณาอาจมีเนื้อหาที่ซ้อนทับกันมาก
- บางครั้งหลักสูตรที่เรียนคล้ายกันอาจจะอยู่กันคนละคณะไปเลย เช่น การสื่อสารการตลาดอาจอยู่ในคณะนิเทศศาสตร์ของมหาวิทยาลัยหนึ่ง แต่อยู่ในคณะบริหารธุรกิจของอีกมหาวิทยาลัย
3. การศึกษาข้อมูลเชิงลึก
เพื่อให้เข้าใจความแตกต่างของแต่ละหลักสูตรอย่างแท้จริง ผู้เรียนควรดำเนินการดังนี้
- ขอดูหลักสูตรของแต่ละมหาวิทยาลัยที่สนใจ
- รวบรวมรายชื่อคณะและสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องทั้งหมดมาเปรียบเทียบ
- พิจารณารายละเอียดของแต่ละสาขา เช่น รายวิชาที่เรียน แนวทางการสอน และโอกาสในการฝึกงาน
- ตัดสินใจว่าสาขาใดตรงกับความสนใจและเป้าหมายในอาชีพของตนมากที่สุด
ต่อไปนี้คือรายชื่อคณะตามมหาวิทยาลัยที่เปิดสอนหลักสูตรนิเทศศาสตร์ในประเทศไทย รวมถึงค่าใช้จ่ายของหลักสูตร เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจของคุณ
ในการเลือกสถาบันที่เหมาะสม ควรพิจารณาปัจจัยต่างๆ เช่น หลักสูตรที่เปิดสอน ค่าใช้จ่ายตลอดหลักสูตร ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านของคณะ อุปกรณ์และสิ่งอำนวยความสะดวก โอกาสในการฝึกงาน และความสอดคล้องกับเป้าหมายในอาชีพของคุณ นอกจากนี้ ควรศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมจากเว็บไซต์ของแต่ละมหาวิทยาลัย และหากเป็นไปได้ ควรเข้าร่วมงานแนะแนวการศึกษาหรือเยี่ยมชมคณะที่สนใจเพื่อให้ได้ข้อมูลที่ครบถ้วนก่อนตัดสินใจสมัครเรียนในหลักสูตรนั้น ๆ
ภาควิชา(สาขา) กับอาชีพด้านนิเทศศาสตร์
สำหรับในประเทศไทย คณะที่มีภาควิชาหรือสาขาเกี่ยวกับนิเทศศาสตร์ อาจไม่ได้ใช้ชื่อว่านิเทศศาสตร์โดยตรง เนื่องจากในปัจจุบันได้มีการปรับปรุงหลักสูตรและสื่อการสอนตามยุคสมัยใหม่ ดังนั้น เราจึงได้รวบรวมข้อมูลขอบเขตของแต่ละคณะที่เกี่ยวข้องกับนิเทศศาสตร์ที่ผู้ศึกษาควรทำความเข้าใจข้อแตกต่าง ดังนี้
คณะนิเทศศาสตร์
สถาบันที่มีคณะนิเทศศาสตร์โดยตรง เช่น มหาวิทยาลัยกรุงเทพ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ มักจะมีหลักสูตรที่ครอบคลุมหลายสาขาย่อย ทำให้นักศึกษาได้เรียนรู้อย่างรอบด้าน สาขาย่อยเหล่านี้รวมถึงการโฆษณา การประชาสัมพันธ์ วารสารศาสตร์ การสื่อสารการตลาด และสื่อดิจิทัล นักศึกษาจะได้เรียนรู้ทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ พร้อมทั้งมีโอกาสฝึกงานในสายอาชีพที่หลากหลาย เหมาะสำหรับผู้ที่ยังไม่แน่ใจว่าต้องการทำงานด้านใดโดยเฉพาะ หรือต้องการความยืดหยุ่นในการเลือกอาชีพในอนาคต บัณฑิตจากคณะนี้สามารถทำงานได้ในหลายตำแหน่ง เช่น นักโฆษณา นักประชาสัมพันธ์ นักการตลาด ผู้ผลิตคอนเทนต์ หรือนักข่าว
คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน
สถาบันเช่นมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มักเน้นการผลิตบัณฑิตที่มีความเชี่ยวชาญด้านข่าวสาร การผลิตสื่อ และการวิเคราะห์สื่อ นักศึกษาจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับกระบวนการผลิตข่าว จริยธรรมสื่อ การวิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบัน และการใช้เทคโนโลยีในการนำเสนอข่าวสาร คณะนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีความสนใจในการรายงานข่าว การเขียน และการวิเคราะห์สถานการณ์สังคม บัณฑิตจากคณะนี้มักทำงานเป็นนักข่าว บรรณาธิการ นักเขียน ผู้ผลิตรายการ หรือนักวิเคราะห์สื่อ
คณะการสื่อสารมวลชน
เช่นที่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มุ่งเน้นการศึกษาด้านสื่อสารมวลชนในบริบทของสังคมและวัฒนธรรม นักศึกษาจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับผลกระทบของสื่อต่อสังคม การใช้สื่อเพื่อการพัฒนา และการสื่อสารในบริบทวัฒนธรรมที่หลากหลาย คณะนี้เหมาะสำหรับผู้ที่สนใจในการใช้สื่อเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงทางสังคม หรือทำงานในองค์กรที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาชุมชน บัณฑิตอาจทำงานในองค์กรพัฒนาเอกชน สื่อท้องถิ่น หรือเป็นนักวิชาการด้านสื่อและวัฒนธรรม
คณะดิจิทัลมีเดียและศิลปะภาพยนตร์
เช่นที่มหาวิทยาลัยกรุงเทพ เน้นการผลิตสื่อดิจิทัล แอนิเมชัน และภาพยนตร์ นักศึกษาจะได้เรียนรู้ทักษะการผลิตสื่อสมัยใหม่ การใช้ซอฟต์แวร์ต่างๆ การเล่าเรื่องผ่านภาพเคลื่อนไหว และการสร้างสรรค์งานศิลปะดิจิทัล คณะนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีความคิดสร้างสรรค์ ชอบเทคโนโลยี และสนใจในการผลิตสื่อที่มีความซับซ้อน บัณฑิตมักทำงานในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ บริษัทผลิตแอนิเมชัน สตูดิโอออกแบบ หรือเป็นครีเอทีฟในบริษัทโฆษณา
คณะวิทยาการจัดการ
หลายมหาวิทยาลัยราชภัฏมีการสอนนิเทศศาสตร์ภายใต้คณะนี้ โดยมักเน้นการประยุกต์ใช้การสื่อสารในบริบทของการจัดการและธุรกิจ นักศึกษาจะได้เรียนรู้ทั้งด้านการสื่อสารและการบริหารธุรกิจ ทำให้เข้าใจการใช้การสื่อสารเพื่อสนับสนุนเป้าหมายขององค์กร คณะนี้เหมาะสำหรับผู้ที่สนใจทำงานด้านการสื่อสารในองค์กรธุรกิจ หรือต้องการเป็นผู้ประกอบการด้านสื่อ บัณฑิตอาจทำงานในแผนกสื่อสารองค์กร เป็นที่ปรึกษาด้านการสื่อสาร หรือบริหารธุรกิจสื่อของตนเอง
คณะเทคโนโลยีสื่อสารมวลชน
เช่นที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี เน้นการใช้เทคโนโลยีในการผลิตสื่อ นักศึกษาจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีการถ่ายภาพ การตัดต่อวิดีโอ การออกอากาศ และการผลิตสื่อมัลติมีเดีย คณะนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ชอบเทคโนโลยีและต้องการทำงานในด้านเทคนิคของการผลิตสื่อ บัณฑิตมักทำงานเป็นช่างภาพ ผู้กำกับรายการ ผู้ควบคุมการผลิต หรือนักเทคนิคในสถานีโทรทัศน์และวิทยุ
วิทยาลัยนวัตกรรมสื่อสารสังคม
เช่นที่มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มุ่งเน้นการสื่อสารเพื่อสังคมและนวัตกรรมการสื่อสาร นักศึกษาจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับการใช้สื่อเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงทางสังคม การออกแบบแคมเปญรณรงค์ และการใช้เทคโนโลยีใหม่ๆในการสื่อสาร คณะนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีความสนใจในประเด็นทางสังคมและต้องการใช้การสื่อสารเพื่อแก้ปัญหาสังคม บัณฑิตอาจทำงานในองค์กรไม่แสวงหากำไร เป็นนักรณรงค์ทางสังคม หรือทำงานในแผนกความรับผิดชอบต่อสังคมขององค์กรธุรกิจ
คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
เช่นที่มหาวิทยาลัยศิลปากร เน้นการบูรณาการระหว่างเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร นักศึกษาจะได้เรียนรู้ทั้งด้านการพัฒนาซอฟต์แวร์ การจัดการข้อมูล และการสื่อสารดิจิทัล คณะนี้เหมาะสำหรับผู้ที่สนใจในการใช้เทคโนโลยีเพื่อสร้างนวัตกรรมด้านการสื่อสาร บัณฑิตอาจทำงานเป็นนักพัฒนาแอปพลิเคชัน ผู้จัดการโครงการด้านเทคโนโลยีสื่อ หรือผู้เชี่ยวชาญด้านการวิเคราะห์ข้อมูลสื่อสังคมออนไลน์
การเลือกคณะหรือสาขาที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับความสนใจ ทักษะ และเป้าหมายในอาชีพของแต่ละคน นักเรียนหรือผู้อ่านจึงควรพิจารณาจุดแข็งและความชอบของตนเอง รวมถึงแนวโน้มของอุตสาหกรรมสื่อและการสื่อสารในอนาคต เพื่อเลือกสาขาที่จะช่วยพัฒนาศักยภาพและเปิดโอกาสในการประกอบอาชีพที่ตนสนใจได้มากที่สุด
นิเทศศาสตร์เหมาะกับใคร?
นิเทศศาสตร์เป็นสาขาวิชาที่มีความน่าสนใจในแค่ความหลากหลายของการประกอบอาชีพ แต่อย่างไรก็ดี นิเทศศาสตร์นั้นไม่ได้เหมาะสมกับทุกคน ดังนั้น การเลือกเรียนนิเทศศาสตร์ควรพิจารณาจากความสนใจ ทักษะ และบุคลิกภาพของแต่ละบุคคล โดยต่อไปนี้คือคุณลักษณะและข้อควรพิจารณาที่เหมาะสมสำหรับผู้ที่สนใจเรียนคณะนิเทศศาสตร์ในไทย
- มีทักษะการสื่อสารที่ดี
นิเทศศาสตร์เหมาะสำหรับผู้ที่ชอบพูดและเขียน แม้ว่าทักษะเหล่านี้สามารถพัฒนาได้ แต่ผู้ที่มีพื้นฐานที่ดีจะมีความได้เปรียบ อย่างไรก็ตาม ผู้ที่ไม่ถนัดด้านนี้ก็สามารถเลือกทำงานในด้านอื่นๆ ของวงการสื่อสารได้ - มีความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการ
ในนิเทศศาสตร์ ความคิดสร้างสรรค์มีความสำคัญมากกว่าความรู้ทางวิชาการ ผู้ที่ประสบความสำเร็จในสาขานี้มักเป็นผู้ที่มีความคิดนอกกรอบและมีจินตนาการอันไร้ขีดจำกัด - ไม่ต้องถนัดวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์
นิเทศศาสตร์เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่ถนัดวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ เนื่องจากหลักสูตรส่วนใหญ่ไม่เน้นวิชาเหล่านี้ แม้อาจมีคณิตศาสตร์บ้างในบางมหาวิทยาลัย แต่ก็ไม่มากนัก - มีความสนใจในภาษาอังกฤษ
แม้ว่าจำนวนวิชาภาษาอังกฤษในหลักสูตรอาจไม่มาก แต่ทักษะภาษาอังกฤษมีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับการทำงานในอนาคต ผู้ที่สามารถสื่อสารภาษาอังกฤษได้ดีจะมีโอกาสในการหางานและได้รับเงินเดือนที่สูงกว่า - มีความสนใจเฉพาะทาง
นิเทศศาสตร์มีหลายสาขาย่อย เช่น ภาพยนตร์ การแสดง การโฆษณา ฯลฯ ผู้เรียนควรมีความสนใจเฉพาะทางในสาขาที่ตนเลือก เพื่อให้สามารถพัฒนาทักษะและความรู้ได้อย่างลึกซึ้ง - มีทักษะและความสามารถเฉพาะตัว
ความสำเร็จในการเรียนนิเทศศาสตร์ไม่ได้วัดจากเกรดเพียงอย่างเดียว แต่ขึ้นอยู่กับทักษะและความสามารถเฉพาะตัวที่ทำให้โดดเด่น ผู้ที่มีความสามารถพิเศษจะมีโอกาสประสบความสำเร็จมากกว่า - กล้าแสดงออก
นิเทศศาสตร์เหมาะสำหรับผู้ที่กล้าแสดงออกและชอบกิจกรรมที่สนุกสนาน ผู้ที่ชอบสังคมที่มีชีวิตชีวาและไม่กลัวที่จะทำอะไรแปลกใหม่จะรู้สึกสนุกกับการเรียนในคณะนี้ - มีใจรักและความมุ่งมั่น
แม้ว่านิเทศศาสตร์อาจดูเป็นคณะที่เรียนง่าย แต่ความยากขึ้นอยู่กับความทุ่มเทของผู้เรียน การแข่งขันด้านผลงานค่อนข้างสูง ดังนั้นผู้ที่มีใจรักและความมุ่งมั่นจะประสบความสำเร็จได้มากกว่า - เข้าใจลักษณะของตลาดงาน
ผู้ที่เลือกเรียนนิเทศศาสตร์ควรเข้าใจว่าเงินเดือนในงานประจำอาจไม่สูงมากนัก แต่มีโอกาสทำงานฟรีแลนซ์ที่สามารถสร้างรายได้สูงได้ หากมีความสามารถโดดเด่น นอกจากนี้ โอกาสในการทำงานราชการค่อนข้างจำกัด
ตำแหน่งงานที่รองรับ
ตำแหน่งงานที่รองรับสำหรับผู้จบการศึกษาด้านนิเทศศาสตร์มีความหลากหลายและครอบคลุมหลายบริษัทและอุตสาหกรรม เนื่องจากนิเทศศาสตร์เป็นศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับการสื่อสารในรูปแบบต่างๆ ซึ่งเป็นทักษะที่จำเป็นในเกือบทุกกลุ่มบริษัทและอุตสาหกรรม ต่อไปนี้คือตัวอย่างของตำแหน่งงานที่รองรับบัณฑิตนิเทศศาสตร์
| สาขา | ตำแหน่ง | เงินเดือนเฉลี่ย (บาท) |
|---|---|---|
| สื่อสารมวลชน | ผู้สื่อข่าว / นักข่าว | 15,000 – 25,000 |
| บรรณาธิการ | 30,000 – 50,000 | |
| ผู้ประกาศข่าว | 20,000 – 40,000 | |
| ผู้ผลิตรายการวิทยุและโทรทัศน์ | 20,000 – 35,000 | |
| ผู้เขียนบทโทรทัศน์และภาพยนตร์ | 20,000 – 40,000 | |
| โฆษณาและประชาสัมพันธ์ | นักสร้างสรรค์โฆษณา | 20,000 – 35,000 |
| นักวางแผนสื่อ | 18,000 – 30,000 | |
| นักประชาสัมพันธ์ | 18,000 – 30,000 | |
| ผู้จัดการแคมเปญ | 25,000 – 40,000 | |
| นักเขียนเนื้อหาโฆษณา | 18,000 – 30,000 | |
| การตลาดและการสื่อสารการตลาด | นักการตลาดดิจิทัล | 20,000 – 35,000 |
| ผู้จัดการแบรนด์ | 30,000 – 50,000 | |
| นักวางแผนกลยุทธ์การสื่อสาร | 25,000 – 40,000 | |
| ผู้จัดการสื่อสังคมออนไลน์ | 18,000 – 30,000 | |
| ภาพยนตร์และการแสดง | ผู้กำกับภาพยนตร์ | รายได้ขึ้นอยู่กับโปรเจกต์ |
| โปรดิวเซอร์ | 30,000 – 50,000 | |
| นักแสดง | รายได้ขึ้นอยู่กับชื่อเสียงและโปรเจกต์ | |
| ผู้จัดการด้านการผลิต | 25,000 – 40,000 | |
| สื่อดิจิทัลและมัลติมีเดีย | นักออกแบบกราฟิก | 18,000 – 30,000 |
| นักออกแบบเว็บไซต์(UX/UI) | 20,000 – 35,000 | |
| ผู้ผลิตคอนเทนต์ดิจิทัล | 18,000 – 30,000 | |
| นักสร้างแอนิเมชัน | 20,000 – 35,000 | |
| การสื่อสารองค์กร | ผู้จัดการฝ่ายสื่อสารองค์กร | 40,000 – 70,000 |
| ผู้เชี่ยวชาญด้านการสื่อสารภายในองค์กร | 25,000 – 40,000 | |
| ผู้จัดการความสัมพันธ์กับสื่อมวลชน | 25,000 – 40,000 |
นอกจากนี้ ด้วยการเติบโตของอุตสาหกรรมการผลิตสื่อออนไลน์อย่างบริษัทรับทำโฆษณา(Digital Marketing Agency)ในปัจจุบัน ทำให้มีความต้องการบุคลากรด้านนิเทศศาสตร์เพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะในตำแหน่งที่เกี่ยวข้องกับการผลิตเนื้อหา การจัดการสื่อดิจิทัล และการวิเคราะห์ข้อมูลผู้ชม
ทั้งนี้ ผู้จบการศึกษาด้านนิเทศศาสตร์สามารถนำทักษะการสื่อสารไปประยุกต์ใช้ในหลากหลายอาชีพ แม้ในสายงานที่ไม่ได้เกี่ยวข้องโดยตรง เช่น การบริหารทรัพยากรมนุษย์ การพัฒนาธุรกิจ หรือแม้แต่การเป็นผู้ประกอบการ ดังนั้น โอกาสในการประกอบอาชีพของบัณฑิตนิเทศศาสตร์จึงค่อนข้างกว้างและสามารถปรับตัวได้ตามความเปลี่ยนแปลงของตลาดแรงงาน
